متن بخشنامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۴/۵۰۵ – مورخ ۱۴۰۴/۰۸/۱۴
موضوع:
مخاطبان اصلی: ادارات کل امور مالیاتی
به‌منظور ایجاد وحدت رویه در زیست‌بوم اطلاع‌رسانی، افزایش امنیت اطلاعات و جلوگیری از بروز هرگونه سوءاستفاده احتمالی در ارسال کلیه پیام‌های اطلاع‌رسانی به مؤدیان محترم، موارد ذیل ابلاغ می‌گردد:
۱.
از تاریخ صدور این دستورالعمل، کلیه پیامک‌های اطلاع‌رسانی، هشدار، یادآوری و سایر ارتباطات پیامکی با مؤدیان محترم صرفاً از طریق شماره رسمی سازمان امور مالیاتی انجام می‌شود.
۲.
ارسال پیام بعد از ساعت ۲۱:۰۰ و همچنین در روزهای پنج‌شنبه و ایام تعطیل مجاز نیست. همچنین ارسال پیام در بازه ۲۵ اسفند تا پانزدهم فروردین هر سال مطابق با تقویم فرهنگی سازمان مالیاتی ممنوع است.
۳.
به‌جهت نظارت بر حسن اجرای مفاد این دستورالعمل، «کمیته محتوایی ارسال پیام» با عضویت اشخاص ذیل ایجاد می‌شود:
-
مدیرکل دفتر روابط عمومی و فرهنگ‌سازی مالیاتی
-
سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور
-
نماینده معاونت درآمدهای مالیاتی
-
نماینده معاونت تحول هوشمند نظام مالیاتی
-
یک نفر به انتخاب رئیس کل سازمان
۴.
قالب نگارش و محتوای پیام‌ها به تصویب «کمیته محتوایی ارسال پیام» خواهد رسید. از ۴ ماه پس از ابلاغ این دستورالعمل، ارسال پیام توسط ادارات کل و ستاد سازمان صرفاً با تأیید کمیته مذکور مجاز بوده و هرگونه ارسال پیام دفتر روابط عمومی و فرهنگ‌سازی مالیاتی انجام خواهد داد. در قالب‌های استاندارد به همه واحدهای اجرایی استفاده از بانک اطلاعاتی پیامک با هدف اطلاع‌رسانی دقیق، بی‌ابهام و هوشمندانه انجام می‌شود. همچنین امکان دسترسی ادارات کل امور مالیاتی به آن فراهم خواهد شد.
تبصره: ارسال‌کننده پیام باید محتوای هر نوع پیام ارسالی در هر روز که پیام ارسال می‌کند، به‌صورت مستمر به کمیته بند ۴ ارائه نماید.
۵. معاونت فناوری‌های مالیاتی مکلف است سامانه‌های مرتبط با اجرای این دستورالعمل را حداکثر ۴ ماه پس از ابلاغ آن تهیه نماید.
۶. در کلیه مواردی که ارسال پیام به مؤدیان محترم مستلزم پاسخ یا واکنش از جانب ایشان است، کمیته موضوع بند ۳ این دستورالعمل مکلف است به نحوی تهیه نماید که پاسخ یا واکنش مؤدیان در قالب سامانه استاندارد دریافت گردد.
فراهم نمودن این تمهیدات مانع از ترغیب افراد به پاسخ یا واکنش فردی در مواردی نیست که بدون استفاده از این قالب، دریافت شده است.
۷. در کلیه مواردی که ارسال پیام زمان‌دار بوده یا عدم ارسال آن موجب تضییع حق قانونی مؤدی یا مودیان می‌گردد، مسئولیت ارسال پیام در هر صورت ممکن با ارسال پیام بوده و در صورت الزام به پاسخ مؤدیان، ضرورتاً مشخص داده شده تا طرف در یک بازه زمانی مشخص به دفتر روابط عمومی و فرهنگ‌سازی مالیاتی اعلام نمایند.
برداشت مؤدیان از متن پیام‌ها، مشروط به ارائه نظر سازمان بوده و پاسخ‌دهی به‌روش فوق باید به اطلاع مؤدیان برسد.
تبصره: در مورد پیامک‌هایی که سیستم به‌صورت خودکار ارسال می‌کند نیز رعایت ضوابط این بند برای هر نوع از پیام‌های ارسالی به‌طور یکپارچه باید رعایت شود.
۸. دادستانی انتظامی مالیاتی بر عملکرد ادارات کل امور مالیاتی در ارسال پیامک‌ها نظارت خواهد نمود.
امضا:
سید محمدهادی سبحانیان
رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور
گیرندگان رونوشت:
-
دفتر رئیس‌جمهور و معاونت حقوقی ریاست جمهوری برای استحضار
-
معاونین سازمان جهت استحضار
-
مدیرکل دفتر مدیریت عملکرد و هوشمندسازی برای پیگیری
-
دفتر روابط عمومی و فرهنگ‌سازی مالیاتی برای اطلاع
-
دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات برای اقدام لازم
-
مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات جهت اطلاع
-
دفتر نظارت بر نظام‌های مالیاتی برای اطلاع
-
تحلیل محتوایی بخشنامه ۲۰۰/۱۴۰۴/۵۰۵
۱) هدف اصلی بخشنامه
این بخشنامه با یک هدف کلیدی تدوین شده است:
ایجاد وحدت‌رویه، افزایش امنیت و کاهش ریسک در اطلاع‌رسانی پیامکی مالیاتی
این اقدام در پاسخ به چند چالش مهم صورت گرفته است:
-
افزایش سوءاستفاده از پیامک‌های جعلی (فیشینگ)
-
نبود مرجع واحد برای ارسال پیام
-
ناهماهنگی و چندصدایی در پیام‌های سازمان
-
ابهام و برداشت اشتباه مؤدیان از پیام‌ها
-
ضعف زیرساخت‌های واکنش و پاسخ‌دهی مؤدیان
بنابراین، هدف اصلی استانداردسازی، یکپارچه‌سازی و امن‌سازی ارتباط سازمان با مؤدیان است.
۲) مهم‌ترین تغییرات و تصمیمات کلیدی بخشنامه
۲-۱. یکسان‌سازی کانال رسمی پیامک
از این پس:
✔️ فقط یک شماره رسمی و معتبر سازمان مجاز به ارسال پیام است.
✔️ هرگونه پیام از شماره‌های دیگر جعلی یا نامعتبر تلقی می‌شود.اهمیت این تصمیم:
کاهش شدید فیشینگ، افزایش اعتماد مؤدیان و کنترل کامل پیام‌رسانی در سطح ملی.
۲-۲. تعیین محدودیت زمانی ارسال پیام
بخشنامه صراحتاً ارسال پیام را در سه حالت ممنوع کرده:
-
بعد از ساعت ۲۱
-
پنج‌شنبه‌ها و تعطیلات
-
۲۵ اسفند تا ۱۵ فروردین
تحلیل:
این تصمیم با هدف جلوگیری از مزاحمت، کاهش بار روانی و افزایش کیفیت تجربه مؤدیان اتخاذ شده.
همچنین ارسال پیام در این بازه‌ها معمولاً با تماس‌های حمایتگری و پرسش‌های متعدد همراه است که هزینه و ابهام ایجاد می‌کند.
۲-۳. تشکیل «کمیته محتوایی ارسال پیام»
ترکیب این کمیته بسیار مهم است:
-
مدیرکل روابط عمومی
-
سخنگوی سازمان
-
نماینده معاونت درآمدهای مالیاتی
-
نماینده تحول هوشمند
-
یک نفر به انتخاب رئیس کل
تحلیل:
این ترکیب سه پیام دارد:-
پیام سازمانی باید هماهنگ، دقیق و با ملاحظات ارتباطی باشد.
-
پیامک‌های مالیاتی یک‌بخش فنی نیستند، بلکه نیازمند فهم رفتاری و اجتماعی مؤدیان هستند.
-
پیامک‌ها باید قابل دفاع، شفاف و بدون ایجاد تنش یا برداشت اشتباه باشند.
-
۲-۴. استانداردسازی قالب پیام‌ها
تمام پیام‌ها باید:
-
محتوای یکپارچه
-
لحن مشخص و رسمی
-
قالب ثابت
-
زمان‌بندی استاندارد
-
قابلیت رهگیری
داشته باشند.
تحلیل:
این رویکرد، سازمان را از پیام‌دهی پراکنده و سلیقه‌ای نجات می‌دهد و خروجی پیامکی را قانونی، مستند و قابل پیگیری می‌سازد.
۲-۵. ایجاد سامانه واکنش‌دهی استاندارد
یکی از نوآورانه‌ترین بخش‌های دستورالعمل، بند ۶ است:
هر پیام باید امکان پاسخ یا واکنش مؤدی در یک سامانه رسمی و ساختارمند داشته باشد.
اهمیت این تصمیم:
-
جلوگیری از پاسخ‌گویی پراکنده و غیرقابل کنترل
-
کاهش خطای انسانی و تفسیر سلیقه‌ای
-
ایجاد یک مسیر رسمی برای تعامل
-
کاهش مراجعات حضوری
-
ثبت دقیق سوابق مؤدیان
این بند در راستای دیجیتال‌سازی فرایندهای ارتباط سازمان مالیاتی است.
۲-۶. مسئولیت سنگین در پیام‌های زمان‌دار
در بند ۷ تأکید شده:
-
پیام‌های زمان‌دار (مثل مهلت اظهارنامه، اعتراض، ابلاغ) باید حتماً ارسال شوند.
-
اگر ارسال نشود و حق مؤدی تضییع گردد، مسئولیت متوجه واحد ارسال‌کننده است.
تحلیل:
این بند ریسک اهمال یا تأخیر واحدهای اجرایی را کاهش می‌دهد و از ایجاد پرونده‌های اعتراضی و شکایات جلوگیری می‌کند.
۲-۷. نظارت قضایی (دادستانی انتظامی مالیاتی)
بند ۸ بیان می‌کند:
دادستانی انتظامی مالیاتی بر عملکرد ادارات در ارسال پیامک‌ها نظارت خواهد کرد.
تحلیل:
ورود دادستانی به معنای:-
تشکیل پرونده در تخلفات ارتباطی
-
جلوگیری از ارسال پیام‌های خلاف قانون
-
افزایش مسئولیت‌پذیری مدیران
-
تضمین اجرای صحیح استانداردهای جدید
-
۳) جمع‌بندی تحلیلی
بخشنامه ۲۰۰/۱۴۰۴/۵۰۵ یک نقطه عطف در حاکمیت ارتباطات مالیاتی کشور است.
این بخشنامه باعث می‌شود:
-
پیامک‌های سازمان معتبرتر و قابل‌اعتمادتر شوند
-
کلاهبرداری پیامکی شدیداً کاهش یابد
-
مؤدیان تجربه بهتری از ارتباط با سازمان داشته باشند
-
واحدهای اجرایی نتوانند پیامک‌های سلیقه‌ای یا تهدیدآمیز ارسال کنند
-
همه پیام‌های سازمان استاندارد، همسان و قابل پیگیری شوند
-
پاسخ‌دهی مؤدیان ساختارمند و دیجیتال شود
-
نظارت، پاسخ‌گویی و شفافیت افزایش یابد
-
۴) نتیجه نهایی
این دستورالعمل عملاً یک چارچوب حکمرانی پیامکی برای سازمان امور مالیاتی ایجاد می‌کند که عدالت ارتباطی، امنیت اطلاعات و تجربه کاربری را به‌صورت همزمان بهبود می‌دهد.
-
-
-
