وقتی یک بانک تجاری nمیلیون تومان به شخصی برای خرید دستگاه نو وام بدهد و آن شخص برای خرید دستگاه نو از یک فروشنده خارجی مبلغ وام را نزد بانک مرکزی به ارز خارجی تبدیل کند. در این صورت حجم پول:
۱ ) تغییری نمیکند، ولی پایه پولی کاهش می یابد.
۲ ) کمتر ازمبلغ وام افزایش می یابد ولی پایه پولی ثابت می ماند.
۳ ) دقیقا به اندازه مبلغ وام افزایش میابد و پایه پولی به همین مقدار کاهش می یابد.
۴ ) بیش از مبلغ وام کاهش می یابد.
حجم پول در یک تعریف رایج برابر است با مجموع اسکناس و مسکوکات در دست مردم و سپرده‌های دیداری
پایه پولی عبارت است از :
۱- صورت بدهی مقامات بانکی (بانک مرکزی) به بخش‌های خصوصی (اسکناس و مسکوک در دست مردم)
۲ – صورت بدهی بانک مرکزی به بانک‌ها؛ شامل: اسکناس و مسکوک نزد بانک‌ها، سپرده‌های قانونی و سپرده‌های اضافی بانک‌ها نزد بانک مرکزی.
همچنین می‌توان پایه پولی را بصورت حاصل جمع دارایی‌های خارجی و داخلی بانک مرکزی بیان کرد.
تغییرات پایه پولی در اقتصاد را می‌توان تابعی از تغییرات دارایی‌های مالی بانک مرکزی به شمار آورد. بانک مرکزی در کشورها وظیفه انتشار اسکناس را به عهده دارد. این بانک از ذخایر ارزی (ذخایری از ارزهای معتبر دنیا مانند دلار و پوند)، ذخایر طلا، مطالبات از دولت و مطالبات از بانک‌ها به عنوان پشتوانه برای انتشار اسکناس استفاده می‌کند. بدهی بانک مرکزی نیز همان اسکناس و مسکوکات در دست مردم، ذخایر قانونی ، اضافی و احتیاطی بانک‌های تجاری است.
با توجه به تعاریف فوق در حالت مذکور حجم پول دقیقا به اندازه مبلغ وام افزایش میابد و پایه پولی به همین مقدار کاهش میابد ودر نتیجه گزینه ۳ صحیح می باشد.
