هزینه استهلاک به عنوان با اهمیت ترین هزینه مرتبط با اموال ، ماشین آلات و تجهیزات تلقی می گردد.
ایده‌ی کلی استهلاک عبارت است از پخشِ هزینه‌ی دارایی موردنظر بر دوره‌ی «عمر مفیدی» که در حال حاضر دارد. اگر هزینه‌ی کامل دارایی، بر همان سالی که خریداری شده اِعمال شود، خرجِ آن سال به‌صورت نامتوازنی بالا می‌رود، درحالی‌که سال‌های باقی‌مانده که همچنان از آن دارایی بهره می‌برند، تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند.
روش های محاسبه استهلاک :
- روش خط مستقیم
- روش نزولی
- روش مجموع سنوات
- روش های واحدهای تولید شده
روش خط مستقیم :
در این روش میزان هزینه استهلاک در طی عمر مفید یکسان و ثابت است و این روش بر این فرض استوار است که با گذشت زمان از ارزش دارایی به صورت یکسان کاسته می شود.
روش محاسبه :
( قیمت تمام شده – ارزش اسقاط ) تقسیم بر عمر مفید
روش نزولی :
در این روش نرخ ثابتی را در ارزش دفتری دارایی ثابت ( بهای تمام شده منهای استهلاک انباشه ) ضرب می کنند تا هزینه استهلاک سالانه محاسبه شود.
روش مجموع سنوات :
در این روش برای محاسبه استهلاک یک نسبت در حال نزول را در بهای تمام شده منهای ارزش اسقاط ضرب می کنند و نتیجه حاصل همان استهلاک یک سال مالی است .
برای پیدا کردن نرخ در حال نزول که به صورت یک کسر می باشد از سنوات عمر مفید استفاده می کنند .
روش واحدهای تولید شده :
در این روش، مبلغی که بابت استهلاک به هر واحد محصول تعلق می گیرد، ثابت باقی می ماند در صورتی که در روش خط مستقیم، با تغییر میزان تولید، آنچه بابت استهلاک به هر واحد محصول سرشکن می شود متغیر است.
روش میزان تولید بر این فرض بنا شده است که استهلاک در حسابداری مال در درجه اول بستگی دارد به مقدار محصولی که تولید می کند. بنابراین، استفاده از این روش منوط و موکول به این می شود که فایده مال در طول مدت کار آن بر حسب مقدار محصول قابل تولید برآورد گردد. آنگاه ارزش اسقاط مال را از بهای تمام شده آن کسر و حاصل را بر مقدار (بر حسب واحد سنجش مربوط) محصولی که برآورد می شود در طول مدت کار دارایی تولید می گردد تقسیم می نمایند. به این ترتیب، هزینه استهلاک هر دوره بر حسب میزان تولید تغییر پیدا می کند.
