باسلام
نحوه ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها به چه نحوی میباشد؟
در حسابداری تعهدی ارزش داراییها به بهای تمام شده تاریخی یعنی قیمتهایی که خریداری شدهاند ثبت میشوند. در کشورهایی نظیر ایران پس از گذشت حتی چند سال از تاسیس شرکت، داراییهای ثابت مشهود ارزشی بسیار متفاوت از آنچه ثبت شدهاند پیدا میکنند. این شرکتها میتوانند داراییهای ثابت مشهود خود را نظیر زمین، ساختمان، ماشینآلات و تجهیزات، سرمایهگذاریها و. . . مورد تجدید ارزیابی قراردهند تا با به روز شدن داراییها در ترازنامه موجب شفافیت بهتر صورتهای مالی و تصمیمگیری بهتر سهامداران درخصوص ارزش ذاتی شرکت شوند.
طبق استاندارد حسابداری شماره ۱۱ ایران، تجدید ارزیابی داراییهای ثابت مشهود مجاز است. در صورت اتخاذ این روش از سوی شرکت، هر ۳ تا ۵ سال باید تکرار شود. (سرمایهگذاریها یک سال) اما با توجه به اینکه انجام تجدید ارزیابی داراییهای ثابت مشهود مستلزم تحمل هزینههای قابل توجه است، شرکتها به آن رغبتی ندارند مگر اینکه مجبور باشند.
داراییهایی که مورد تجدید ارزیابی قرار میگیرند دو دسته اند:
1- استهلاکناپذیر
داراییهایی مانند زمین که در طول زمان مستهلک نمیشوند درصورتی که مورد تجدید ارزیابی قرار بگیرند تاثیری بر هزینه استهلاک و جریانهای نقد آتی شرکت ندارند و صرفا اعداد دارایی و سرمایه را در ترازنامه به روز میکنند.
2- استهلاکپذیر
در لایحه قانونی بودجه سال ۱۳۹۰ بیان میشود اگر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییهای استهلاک پذیر باشد، سود مازاد تجدید ارزیابی داراییها که به حساب افزایش سرمایه لحاظ میشود، در سال ایجاد، مشمول مالیات نیست؛ اما تجدید ارزیابی داراییهای استهلاک پذیر (ساختمان، تجهیزات) موجب افزایش هزینه استهلاک برای سالهای آتی میشود و سود خالص را از طریق افزایش دادن هزینه سربار در بهای تمام شده، کاهش میدهد. همچنین هزینه استهلاک داراییهای به روز شده در سالهای بعد هزینه غیر قابل قبول مالیاتی است و صرفه جویی مالیاتی ایجاد نمیکند.
به طور مثال اگر شرکت بیست سال قبل قطعه زمینی را به ارزش ده میلیون ریال خریداری کرده باشد قیمت زمین هم اکنون در دفاتر همچنان ده میلیون ریال می باشد در حالی که ارزش روز آن زمین معادل صد میلیون ریال شده است حال اگر شرکت مزبور به دنبال اجرای افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها از طریق بهروز کردن قیمت زمین باشد بایستی یس از ارزیابیهای کارشناسی و اخذ تمامی مجوزها سندی به شکل زیر صادر نماید :
زمین 90.000.000 بدهکار
سرمایه90.000.000 بستانکار