ابزارهای مدیریت سود

رونن و سادان  روش ها و ابزارهای مدیریت سود را به شرح زیر طبقه بندی کردند

الف) زمان بندی رویدادها

ب ) تخصیص در طول زمان

ج ) طبقه بندی اقلام

زمان بندی رویداد ها :

زمان بندی رویدادها زمانبندی رویدادها یک انتخاب مدیریتی است تا یک انتخاب حسابداری.

مدیر برای اینکه سود را مدیریت کند، رویدادهایی را که اتفاق افتادهاند، در زمان خود شناسایی و ثبت نمیکند و به دورههای دیگر منتقل مینماید. برای این نوع ابزار، میتوان از ثبت فروش به عنوان پیش دریافت یا ثبت پیش دریافت به عنوان فروش نام برد

تخصیص در طول زمان :

در این نوع ابزارها نوعی از روش های حسابداری وجود دارند که منجر به ارائهی سودهای مدیریت شده میگردد به عنوان مثال، در روشهای استهلاک، اگر هزینهی استهلاک براساس ساعت کارکرد یا تعداد تولید محاسبه شود، هر چقدر ساعات کارکرد و تعداد تولید محصول بیشتر شود، هزینهی استهلاک هم بیشتر خواهد بود و سود نیز با یک روند ثابت، تغییر خواهد کرد.

اما در صورتی که هزینهی استهلاک براساس یکی از روشهای خط مستقیم یا نزولی محاسبه شود، هزینهی استهلاک محاسبه شده با میزان درآمد یا فروش

 طبقه بندی اقلام

مدیران میتوانند از طریق طبقه بندی اقلام، سود را دستکاری نمایند. به عنوان مثال، عادی یا غیرعادی تلقی

کردن برخی اقلام سود و زیان ، به افزایش یا کاهش سود عملیاتی منجر میشود. به این نتیجه رسیدند که یکی از ابزارهای مدیریت سود، روشهای حسابداری و تخفیف مالیاتی سرمایه گذاری ها است. آرچی بالد  روشهای استهلاک را وسیله ای برای انجام مدیریت سود معرفی میکند .

داشر و مالکوم  طبقه بندی رویدادها تحت عنوان اقلام غیرمترقبه یا عکس آن را به عنوان یکی از ابزارهای مدیریت سود تلقی کرده . اند بیدلمن به این نتیجه رسید که شرکتها از طریق طرحهای پاداش، هزینه های بازنشستگی،کنارگذاشتن داراییها، هزینه های تحقیق و توسعه و هزینه های فروش و بازاریابی برای مدیریت سود تلاش کرده اند

اقلام تعهدی اختیاری :

اقلام تعهدی خود به دو جزء اختیاری و غیر اختیاری تقسیم می . شود اقلام تعهدی اختیاری آن دسته از اقلامی است که مدیریت واحد تجاری با استفاده از اختیاراتش میتواند آنها را در محاسبهی سود و زیان در نظر گرفته و یا از آنها چشم پوشی نماید. به عبارت دیگر، اقلام تعهدی اختیاری ابزاری است که معمول مدیریت از آن برای مدیریت سود استفاده کرده و سود و زیان واحد تجاری را با استفاده از آنها، افزایش یا کاهش میدهد.

جزء دوم اقلام تعهدی، اقلام تعهدی غیر اختیاری است. تصمیمگیری در رابطه با گزارش کردن و یا گزارشنکردن این دسته از اقلام تعهدی، بر خلاف جزء اختیاری آن، در حیطهی اختیار مدیران شرکت نیست. به عبارت دیگر، اقلام تعهدی غیراختیاری اقلام است که مدیریت اختیار دستکاری آن را نداشته ودر نظر گرفتن آن در محاسبه سودواحد تجاری الزامی است.

 مزیت های مدیریت سودواقعی :

به منظور دستیابی به سطوح مورد نظر سود مدیران میتوانند تا پایان سال صبر کنند و از اقلام تعهدی اختیاری برای مدیریت سود گزارش شده استفاده نمایند اما این راه کار ممکن است این ریسک را داشته باشد که مقدار سودی که برای دست کاری مد نظر است از اقلام تعهدی اختیاری موجود بیشتر باشد زیرا اختیار در مورد اقلام تعهدی از طریق اصول عمومی پذیرفته شده حسابداری محدود است .

همچنین فرض بر این است که رویدادهای اقتصادی اساسی یک شرکت، توانایی مدیران را برای گزارش سود معوق ) تعهد شده ( دچار محدودیت می سازد . در نتیجه، این امکان وجود دارد که مدیران نتوانند از طریق اقلام تعهدی اختیاری در پایان سال به سود مورد نظر خویش دست پیدا کنند . مدیران می توانند از طریق دستکاری فعالیت های عملیاتی واقعی در طول سال این ریسک را کاهش دهند . دستکار یهای فعالیت های واقعی کم تر در معرض محدودیت است . مزیت دیگر جایگزین کردن فعالیت های واقعی برای دستکاری سود، این است که حسابرسان و قانون گذاران کم تر به چنین رفتارهایی توجه کنند با این وجود، دستکاری فعالی تهای واقعی چندان بدون هزینه هم نیست چرا که این احتمال وجود دارد که جریا نهای نقدی در دور ههای آتی به طور غیرمستقیم ) منفی ( تحت تأثیر اعمالی قرار گیرد که در حال حاضر برای افزایش سود انجام می شود .

تفاوت مدیریت سود واقعی و مدیریت اقلام تعهدی اختیاری

تفاوت اساسی بین مدیریت اقلام تعهدی اختیاری و دستکاری فعالیت های واقعی در زمان بندی مدیریت سود است .

در مقایسه با مدیریت سود مبتنی بر ارقام حسابداری، هر دستکاری در فعالی تهای واقعی باید در دوره ای از سال به وقوع بپیوندد .

دستکاری فعالیت های واقعی هنگامی رخ می دهد که پی شبینی مدیران حاکی از آن است که سود در برآورده ساختن اهداف مورد نظرشان با شکست مواجه خواهد شد،

مگر آن که آن ها اعمالی را صورت دهند که از رویه ی عادی شرکت نشأت میگیرد و یا هنگامی که برخی عوامل دیگر استانداردهای حسابداری سخت گیرانه  مدیریت اقلام تعهدی اختیاری را با محدودیت مواجه می سازند .

برای برآورده ساختن اهداف مرتبط با سود، مدیران می توانند تا پایان سال منتظر بمانند و از اقلام تعهدی اختیاری برای مدیریت سود گزارش شده استفاده کنند . این شیوه این ریسک را در بردارد که مقدار سودی که برای دستکاری مورد نیاز است بزرگ تر از اقلام تعهدی اختیاری موجود باشد زیرا اختیار موجود در رابطه با اقلام تعهدی توسط اصول عمومی پذیرفته شده ی حسابداری محدود شده است.

رویدادهای اقتصادی اساسی یک شرکت، توانایی مدیریت را برای گزارش سود مبتنی بر ارقام حسابداری با محدودیت مواجه می سازد . در نتیجه، اگر از اقلام تعهدی اختیاری در پایان سال استفاده شود، ممکن است اهداف مرتبط با سود دست یافته نشود . این ملاحظات، مدیریت اقلام تعهدی اختیاری را با محدودیت مواجه می سازد . در مقایسه، دستکاری فعالی تهای واقعی کم تر در معرض این محدودیت قرار م یگیرند

مزیت دیگر تغییر فعالی تهای واقعی در جهت دستکاری سود این است که حسابرسان و قانون گذاران کم تر متوجه چنین رفتاری می شوند . از تفاوت های دیگر این دو شکل مدیریت سود م یتوان به این موضوع اشاره کرد که مدیریت اقلام تعهدی اختیاری در سال وقوع، نسبتا مشخص است اما دستکاری فعالیت های واقعی به آسانی قابل تشخیص نیست

هزینه های مربوط به دستکاری فعالیت های واقعی :

معمو لا هنگامی که مدیران یک شرکت سود را دستکاری میکنند ، شرکت متضرر میشود . قبل از هر چیز به خاطر آن که، هنگامی که مدیران سود را در جهت اهداف مورد نظر سود خود دستکاری می کنند، قراردهای منعقدشده، شرکت را ملزم به دادن پاداش های مالی بیشتری به مدیر می نماید . دوم آن که، وقت و هزینه ای است که میتواند صرف فعالیت های مولد شود . از این رو، دستکاری فعالیت های واقعی به طور همزمان هم می تواند منجر به کاهش عملکرد گردد و هم تعهدات مالی بیش تری را بر شرکت تحمیل نماید.

علاوه بر هزینه های بالا که به دلیل مدیریت سود روی میدهد ) هم مدیریت اقلام تعهدی اختیاری و هم مدیریت واقعی سود ( ، دستکاری فعالیت ها ی واقعی، هزینه های اقتصادی واقعی به همراه دارد . اگر یک مدیر از سطح بهینه ی فعالیت های عملیاتی واقعی منحرف گردد و درگیر دستکاری فعالیت های واقعی شود، احتما لا شرکت دچار پیامدهای اقتصادی در بلندمدت خواهد شد

دستکاری فعالیت های واقعی به طور غیرمستقیم بر عملکرد عملیاتی آتی شرکت تأثیر میگذارد زیرا مدیر تمایل دارد جریان های نقدی آتی را قربانی سود دوره ی جاری سازد . با در نظر گرفتن تنها یک دوره، اعداد و نسبت های حسابداری مبتنی بر درآمد یا سود میتواند  مدیران را به داشتن دیدی کوتاه مدت تحریک سازد .

برای مثال، مخارج جاری مثل هزینه های تحقیق و توسعه را در نظر بگیرید که سود جاری را کاهش میدهد و ممکن است منجر به ایجاد درآمد تا چند دوره ی آتی نگردد . اگر پاداش یک مدیر بر اساس سود جاری باشد، او تمایلی به متحمل شدن چنین هزینه هایی ندارد .