یک مدیر مالی چکونه می‌تواند با تجزیه و تحلیل صورتهای مالی نحوه عملکرد مالی یک شرکت را بررسی کند و تشخیص دهد وضعیت یک شرکت چگونه میباشد.
با تجزیه و تحلیل صورت های مالی میتوان شناخت بهتری از وضعیت مالی یک مؤسسه بدست آورد.
منظور از تجزیه و تحلیل صورت های مالی فرآیند مرور و ارزیابی صورتحساب های مالی یک شرکت نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان و صورتحساب جریانات نقدی و درک سلامتی شرکت و توانایی تصمیم‌گیری‌های مؤثرتر، تجزیه و تحلیل صورتهای مالی گفته میشود. صورتحساب های مالی داده‌های مالی را ثبت می‌کنند، اما این اطلاعات باید از طریق تجزیه و تحلیل صورتهای مالی مورد ارزیابی قرار گیرد تا برای سرمایه گذاران، سهامداران، مدیران و سایر طرف‌های معامله سودمند باشند.
برای تجزیه و تحلیل صورت های مالی می توان از سه تکنیک زیر استفاده کرد :
- تجزیه و تحلیل افقی
- تجزیه و تحلیل عمودی
- تجزیه و تحلیل نسبت ها
تجزیه و تحلیل افقی :
تجزیه و تحلیل افقی که تحلیل روند نیز نامیده میشود، تکنیکی برای ارزیابی مجموعه‌ای از اطلاعات مالی در طی یک دوره‌‌ی زمانی است؛ به طوری که تغییرات هر مؤلفه به‌صورت جداگانه در بازه‌های زمانی مشخص نسبت به همان مؤلفه در زمان مبنا بررسی میشود. این تغییر ممکن است در قالب مبلغ یا درصد بیان شود.
به طور مثال در این روش میزان فروش را برای چند سال مقایسه و میزان رشد یا افت آن را بررسی می نمایند .
تجزیه و تحلیل عمودی :
تجزیه و تحلیل عمودی که همچنین تجزیه و تحلیل هم‌اندازه نیز نامیده میشود، تکنیکی است که هر قلم از صورتهای مالی را در قالب درصدی از یک مبلغ مبنا بیان میکند. معمولا در ترازنامه مبلغ مبنا برابر با کل دارایی‌ها و در صورت سود و زیان مبلغ مبنا برابر با کل درآمد فروش است.
در این روش در بررسی ترازنامه هر یک از اقلام را بر کل دارایی ها تقسیم و در برسی سود و زیان هر یک از اقلام را بر فروش تقسیم می نماییم .
حاصل این تقسیم میزان هر یک از اقلام ترازنامه یا سود و زیان را نشان می دهد و می توان نسبت به میزان کمی هر یک قضاوت و اظهارنظر نمود .
تجزیه و تحلیل نسبت ها :
روابط دو یا چند رقم از یک صورت مالی را تجزیه و تحلیل نسبتهای مالی گویند که امروزه بطور گستردهای مورد استفاده قرار میگیرد .
نسبت های مالی در چهار دسته ذیل محاسبه می شوند :
- نقدینگی
- فعالیت
- اهرم مالی
- سودآوری
نسبتهای نقدینگی :
این نسبتها به استفادهکنندگان کمک میکند که بنیه مالی شرکت را در پرداخت بدهیهای کوتاه مدت در سررسید ارزیابی کنند .
نسبت های نقدینگی به دو گروه تقسیم میشود :
1. نسبت جاری:
این نسبت که نسبت سرمایه درگردش نیز نامیده میشود از تقسیم دارائیهای جاری به بدهیهای جاری بدست میآید و به عنوان یک شاخص توانایی تادیه تعهدات کوتاهمدت از محل دارائیهای جاری بشمار میرود.
2. نسبت آنی (سریع) :
این نسبت از تقسیم دارائیهای سریع بر جمع بدهیها بدست میآید.
دارائیهای سریع شامل وجوه نقد و بانک، اوراق بهادار کوتاهمدت و حسابهای دریافتنی است .
اقلامی همچون موجودی کالا، پیش پرداختها در محاسبه این نسبت لحاظ نمیشود تا بستانکاران و اعتباردهندگان کوتاه مدت بهتر بتوانند نقدینگی واحد تجاری را در بازپرداخت بدهیها ارزیابی کنند.
