برای درخواست بازنشستگی حداقل می بایست ده سال حق بیمه پرداخت شده باشد و برای مرد 60 سال تمام و برای زن 55 سال کامل شده باشد .
همچنین با پرداخت 30 سال حق بیمه و داشتن 50 سال تمام برای مردان و 45 سال برای زنان می توان درخواست بازنشستگی کرد .
همچنین افرادی که 35 سال سلبقه پرداخت حق بیمه داشته باشند بدون شرط سنی بازنشسه می شوند .
مبلغ مستمری بازنشستگی عبارت است از میانگین حقوق دو سال آخر ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه تقسیم بر سی
در صورتی که در پنج سال آخر پرداخت حق بیمه مبلغ حقوق و مزایا افزایش خارج از عرف داشته باشد در محاسبه مستمری بازنشستگی از میانگین پنج سال آخر استفاده می شود .
ماده 76 قانون تامین اجتماعی در این خصوص به شرح ذیل می باشد :
مشمولین این قانون در صورت حائز بودن شرایط زیر حق استفاده از مستمری بازنشستگی را خواهند داشت:
1-حداقل ده (2) سال حق بیمه مقرر را قبل از تاریخ تقاضای بازنشستگی پرداخته باشند.
2-سن مرد به شصت سال تمام و سن زن به پنجاه و پنج سال تمام رسیده باشد.
تبصره 1- کسانی که 30 سال تمام کارکرده و در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را به سازمان پرداخته باشند در صورتی که سن مردان 50 سال و سن زنان 45 سال تمام باشد می توانند تقاضای مستمری بازنشستگی نمایند.
تبصره 2
الف- کارهای سخت و زیان آور کارهایی است که در آنها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی . بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی) در وی ایجاد میشود که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده و بتوان با به کارگیری تمهیدات فنی، مهندسی، بهداشتی و ایمنی و غیره صفت و سخت و زیان آور بودن را از آن مشاغل کاهش داد یا حذف کرد.
1- کارفرمایان کلیه کارگاههای مشمول قانون تامین اجتماعی که تمام یا برخی از مشاغل آنها حسب تشخیص مراجع ذی ربط سخت و زیان آور اعلام شده است یا اعلام خواهد شد مکلفند ظرف دو سال از تاریخ تصویب این قانون نسبت به ایمن سازی عوامل شرایط محیط کار مطابق حد مجاز و استانداردهای مشخص شده در قانون کار و آئین نامه های مربوطه و سایر قوانین موضوعه در این زمینه اقدام کنند.
2- کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی مکلفند قبل از ارجاع کارهای سخت و زیان آور به بیمه شدگان ، ضمن انجام معاینات پزشکی آنان از لحاظ قابلیت و استعداد جسمانی متناسب با نوع کارها رجوع داده شده (موضوع ماده 90 قانون تامین اجتماعی)، نسبت به انجام معاینات دوره های آنان که حداقل در هر سال نباید کمتر از یک بار باشد، به منظور آگاهی از روند سلامتی و تشخیص به هنگام بیماری و پیشگیری از فرسایش جسمی و روحی اقدام کنند. وزارتین بهداشت، درمان آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی مکلفند تهمیدات لازم را در انجان این بند به وسیله کارفرمایان اعمال کنند.
ب- حمایت ها:
1- افرادی که حداقل 20 سال متوالی و 25 سال متناوب در کارهای سخت و زیان آور (مخل سلامتی) اشتغال داشته و در هر مورد حق بیمه مدت مذکور را به سازمان پرداخته باشند، میتوان تقاضای مستمری بازنشستگی کنند، هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور (5/1) سال محاسبه خواهد شد.
2- در صورتی که بیمه شدگان موضوع این تبصره قبل از رسیدن به سن مقرر با کمتر از (20) سال سابقه خدمت دچار فرسایش جسمی و روحی ناشی از اشتغال در کارهای سخت و زیان آور شوند با تائید کمیسیون های پزشکی (موضوع ماده 91 قانون تامین اجتماعی) با هر میزان سن و سابقه خدمت از مزایای مندرج در این تبصره برخوردار خواهند شد.
3- در مورد سایر بیمه شدگان حداقل سابقه پرداخت حق بیمه برای استفاده از مستمری بازنشستگی از تاریخ تصویب این قانون هر سال یک سال افزایش خواهد یافت تا آن که این حداقل به بیست سال تمام برسد.
4- از تاریخ تصویب این قانون برای مشمولان این تبصره چهاردرصد (4%) به نرخ حق بیمه در قانون تامین اجتماعی افزوده خواهد شد که آن هم در صورت تقاضای مشولان قانون، به طور یکجا یا به طور اقساطی به وسیله کارفرمایان پرداخت خواهد شد.
5- تشخیص مشاغل سخت و زیان اور و چگونگی احراز توالی و تناوب اشتغال، نحوه تشخیص فرسایش جسمی و روحی و سایر موارد مطروحه در این تبصره به موجب آئین نامه ای خواهد بود که حداکثر ظرف چهارماه توسط سازمان تامین اجتماعی و زارتخانه های کار و امور اجتماعی و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
6- بیمه شدگانی که دارای سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور به تاریخ قبل از تاریخ تصویب این قانون باشند می توانند با استفاده از مزایای این قانون درخواست بازنشستگی نمایند. در این صورت با احراز شرایط توسط بیمه شده، کارفرمایان مربوطه مکلفند حق بیمه مربوطه و میزان مستمری برقراری را تا احراز شرایط مندرج در تبصره (2) و همچنین چهاردرصد (4%) میزان مستمری برقراری نسبت به سنوات قبل از تصویب این قانون را یکجا به سازمان پرداخت نماید.
تبصره 3- بیمه شدگانی که دارای (35) سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه باشند می توانند بدون در نظر گرفتن شرط سنی مقرر در قانون تقاضای بازنشستگی نمایند.
تبصره 4- زنان کارگر با داشتن (20)سال سابقه کار و (42) سال سن به شرط پرداخت حق بیمه با (20) روز حقوق می توانند بازنشسته شوند.
