وضعیت سال قبل: تولید نرم‌افزار

در سال اول فعالیت، شرکت اقدام به تولید یک نسخه نرم‌افزار کرده که برای فروش به مصرف‌کننده نهایی آماده شده است. شما هزینه‌های مستقیم (مانند دستمزد، خدمات فنی، طراحی و تست) را به‌عنوان بهای تمام‌شده ثبت کردید و در زمان فروش، موجودی کار ساخته‌شده را صفر کردید.

این روش از منظر بهای تمام‌شده قابل قبول است، اما از منظر دارایی‌های نامشهود، نقص دارد.

نرم‌افزار تولیدشده باید به‌عنوان دارایی نامشهود ثبت شود

مطابق استانداردهای حسابداری، نرم‌افزار تولیدشده برای فروش، اگر شرایط زیر را داشته باشد، باید به‌عنوان دارایی نامشهود در دفاتر ثبت شود:

• قابلیت تشخیص و جداسازی از سایر دارایی‌ها
• قابلیت فروش یا استفاده مستقل
• وجود شواهد از منافع اقتصادی آتی
• قابلیت اندازه‌گیری قابل اتکا از هزینه‌های تولید

در این حالت، هزینه‌های تولید نرم‌افزار باید در حساب «دارایی‌های نامشهود – نرم‌افزار» ثبت و طی سنوات آتی مستهلک شوند.

 پیشنهاد اصلاح ثبت سال قبل

اگر کل هزینه تولید نرم‌افزار در سال اول به حساب هزینه برده شده، در حال حاضر هیچ دارایی در دفاتر بابت نرم‌افزار وجود ندارد. برای اصلاح:

1. بررسی کنید که نرم‌افزار هنوز در حال فروش است و منافع اقتصادی آتی دارد
2. مبلغ هزینه‌شده را به حساب «دارایی‌های نامشهود» منتقل کنید
3. برنامه استهلاک سالانه تنظیم و اجرا شود (مثلاً طی ۳ یا ۵ سال)

وضعیت سال جاری: فروش نسخه‌های جدید

در سال جاری، فروش از طریق رایت روی CD انجام می‌شود. ثبت زیر کافی است:

این ثبت برای فروش نرم‌افزار صحیح است، به‌شرطی که ارزش افزوده نیز لحاظ شود.

هزینه‌های جاری مانند بسته‌بندی، رایت، حمل‌ونقل و تبلیغات باید به حساب «هزینه‌های عملیاتی» یا «هزینه‌های فروش» منتقل شوند.