به طور کلی منظور از اعتبارات اسنادی تعهد قطعی و برگشت ناپذیر بانک گشاینده اعتبار نسبت به پرداخت اسناد مطابق شرایط توافق شده می باشد .
به عبارت دیگر اعتبار اسنادی یک روش بین المللی در مبادله پول بین خریدار و فروشنده است در این روش بانک متعهد میشود مبلغی که خریدار به فروشنده بدهکار است را پرداخت کند این پرداخت وقتی انجام میشود که خریدار کالایی که خریداری کرده است را دریافت نماید و بانک تا پایان مراحل این معامله متعهد به پیگیری وضعیت معامله خواهد بود .
همجنین اعتبارات اسنادی دیداری اعنباری است که پرداخت وجه کالا به فروشنده توسط بانک بلافاصله پس از تسلیم اسناد مورد قبول صورت می پذیرد.
به عبارت دیگر بنای اعتبار بر پرداخت وجه کالا به محض ارائه اسناد بدون عیب به بانک خواهد بود.
به طور کلی 15 نوع اعتبار اسنادی و به ضرح ذیل وجود دارد :
۱- اعتبارات اسنادی دیداری (نقد):
که در سطور فوق توضیح داده شد .
۲- اعتبارات اسنادی مدت دار:
اعتبارات اسنادی مدت دار و بیان دیگر یوزانس اعتباری است که پرداخت وجه کالا توسط بانک به فروشنده به مدت معینی پس از ارائه اسناد مورد قبول با (بهره لازم) در سررسید مربوطه عملی می گردد این مدت معمولا یکساله می باشد.
۳- اعتبارات اسنادی قابل برگشت:
اعتباراتی است که خریدار و یا بانک گشایش کننده می توانند آن را لغو یا اصلاح نمایند و نیازی به موافقت فروشنده ندارد.
۴- اعتبارات اسنادی غیر قابل برگشت:
اعتباراتی است که اصلاح، تغییر و یا لغو آن بدون موافقت فروشنده امکان پذیر نمی باشد.
۵- اعتبارات اسنادی تایید شده:
اعتباراتی است که تعهد معمولی بانک اصلی برای فروشنده کافی نبوده بلکه نیاز به تعهد اضافی (تضمین) همان بانک یا بانک مرکزی کشور خریدار و یا بانک ثالث دارد.
۶- اعتبارات اسنادی تایید نشده: اعتباراتی است که تعهد معمولی بانک اصلی (گشاینده اعتبار) برای فروشنده کافی بوده و نیاز به تعهد اضافی (تضمین) بانک دیگر را ندارد.
۷- اعتبارات اسنادی قابل انتقال:
اعتباراتی است که (به شرط تجویز) ذینفع می تواند کل اعتبار یا مقداری از اعتبار را به ذینغع های دیگر منتقل و واگذار نماید.
۱-۷- اعتبارات اسنادی قابل انتقال قابل تقسیم:
این اعتبار در مواردی استفاده می گردد که ذینفع مجاز به انتقال امتیاز استفاده از اعتبار به شخص یا اشخاص متعدد در محل اقامت خود و یا حتی خارج از محل یا کشور خود می گردد.
۲-۷- اعتبارات اسنادی قابل انتقال غیر قابل تقسیم:
این اعتبار به این ترتیب خواهد بود که انتقال منحصرا محدود به یک شخص ثالث می گردد.
۸- اعتبارات اسنادی غیر قابل انتقال:
اعتباراتی است که به موجب آن ذینفع اعتبار نمی تواند از بانک درخواست نماید یا بانک نمی تواند آن را به صورت کلی یا جزئی در اختیار سایر ذینفع ها قرار دهد. لازم به ذکر است اعتبارات اسنادی معمولا به صورت غیر قابل انتقال گشایش می یابند.
۹- اعتبارات اسنادی اتکایی (پشت به پشت):
اعتباراتی است که توسط ذینفع با اتکا بر اعتباری که توسط خریدار به نفع وی گشایش یافته است جهت صادر کننده دیگری (ذینفع دوم) که می تواند کالا را تهیه و ارسال نماید گشایش می نماید. لازم به ذکر است گشایش اعتبار اتکایی در ایران با مجوز بانک مرکزی امکان پذیر است.
۱۰- اعتبارات اسنادی گردان:
اعتباراتی است که بانک گشایش کننده پس از پرداخت وجه اسناد به فروشنده موضوع اعتبار را بر اساس دفعات زمانی تکرار می کند. تعداد دفعات استفاده از اعتبار و دریافت وجه باید در متن اعتبار قید شود. چنین اعتباری وقتی گشوده می شود که خریدار مایل به حمل به دفعات باشد که اسناد حمل متعددی نیز ارائه می گردد و می تواند به صورت تجمعی یا غیر تجمعی باشد.
۱۱- اعتبارات اسنادی ماده قرمز (یک، دو یا چند مرحله ای):
اعتباراتی است که با قید عبارت خاصی، بانک ابلاغ کننده اعتبار را مجاز به اعطای پیش پرداخت و یا بطور کل تمام مبلغ اعتبار، بر حسب درخواست متقاضی و قبل از ارائه اسناد می نماید. وجه تسمیه این اعتبارات قید عبارت آن با جوهر قرمز برای جلب توجه به خصوصیات و ویژگی های این نوع اعتبار است.
۱۲- اعتبارات اسنادی داخلی:
اعتباراتی هستند که خریدار و فروشنده در کشور مقر بانک قرار دارند. بدین معنی که محل اقامت خریدار و فروشنده و بانک در کشور واحدی است. در کشور ما معاملات داخلی از طریق وجه نقد یا چک و یا برات انجام می پذیرد و اعتبارات اسنادی داخلی سابقه ندارد.
۱۳- اعتبارات اسنادی خارجی:
اعتباری است که متقاضی و ذینفع د ر دو کشور مختلف قرار دارند و بانک گشایش کننده اعتبار معمولا در کشور خریدار است و از طریق بانک دیگری که معمولا در کشور فروشنده قرار دارد اعتبار به وی ابلاغ و معامله اسناد و پرداخت وجه کالا نیز توسط همین بانک انجام می پذیرد.
۱۴- اعتبارات اسنادی وارداتی:
اعتباراتی است که بنا به دستور خریدار گشایش می گردد و خریدار وظیفه پرداخت وجه کالا را به عهده داشته و نقش وی بعنوان وارد کننده است.
۱۵- اعتبارات اسنادی صادراتی:
اعتباراتی است که به نفع یک شخص گشایش می گردد و نقش وی صادر کننده و دریافت کننده وجه است و وی باید با حمل کالا و تنظیم و تسلیم اسناد به بانک وظیفه خود را عملی سازد.
